interview Jo

TOERISME ALS HEFBOOM

Jo De Bock staat als gedelegeerd bestuurder aan het roer bij Vayamundo. Dat  is een onderneming die toerisme met maatschappelijk verantwoord ondernemen succesvol combineert. “We komen van ver,” zegt hij.

“Vlak na de oorlog waren het overwegend vakbonden en mutualiteiten die vakantieclubs bouwden en in de nood van een betaalbare vakantie voorzagen. Daarin waren ze toen de eersten, en die formule heeft bovendien jarenlang goed gewerkt. Vandaag zien we bij heel wat van de aanbieders van dat zogenaamd sociaal toerisme een soort van identiteitscrisis. Want heeft de arbeider anno 2016 een organisatie als de onze nog wel nodig om op vakantie te gaan? Twee jaar geleden hebben we een grote strategische denkoefening gehouden. Uit die bezinning is Vayamundo ontstaan. Wij hebben gekozen voor een offensieve strategie, en die had niet als uitgangspunt de vraag of ‘er nog een plaatsje voor ons is tussen al de commerciële ondernemingen?’ Neen, wij hebben ervoor gekozen om te blijven pionieren en te innoveren! Vandaag doen we dat door het maatschappelijk verantwoord ondernemen te verankeren in het toerisme.”

"We willen ons richten tot om het even wie die een hindernis ondervindt en die desalniettemin wil deelnemen aan een vakantie. Dat kan dus een fysieke beperking zijn, maar ook een mentale of financiële hindernis."

Toegankelijkheid moet je breed interpreteren

“Om te beginnen vullen we ‘sociaal toerisme’ veel ruimer in. Vandaag willen we niet alleen zorgen voor mensen die allerlei fysieke hindernissen ondervinden. We zetten heel bewust in op de hele keten van toegankelijkheid. In een paar woorden betekent dat concept dat we elke burger op een evenwaardige manier toegang willen verschaffen tot al onze voorzieningen. Die moeten voor iedereen bereikbaar en bruikbaar zijn, op een vlotte, gebruiksvriendelijke en veilige manier. Die voortdurende klemtoon op de keten van toegankelijkheid zorgt voor niets meer of minder dan de herijking van het sociaal toerisme.

Dit is voor ons maar één van de vijf pijlers van ons maatschappelijk verantwoord ondernemen. Die pijlers zijn trouwens afgeleid van de Sustainable development goals van de Verenigde Naties, zeg maar de wereldwijde afspraken over duurzame ontwikkeling. We willen om te beginnen een positieve impact hebben op het milieu. Twee: we moedigen ouderen aan om een actieve levensstijl aan te houden. Ten derde ijveren we voor multiculturele openheid. Vier, en daar komt dan onze geschiedenis naar boven, toerisme voor allen. En ten slotte, vijf, we streven ook internationale solidariteit na. We zeggen dus niet langer dat we sociaal toerisme organiseren. Het blijft uiteraard wel ons voornaamste leitmotiv. Sociaal toerisme is niets iets dat je bent, maar wel wat je doet! Als we ons dan even toespitsen op die vierde pijler, hebben we het niet alleen over fysieke hindernissen die bij ‘toegankelijkheid’ komen kijken. Dat begrip kun je dus eng interpreteren, maar dan beperk je je tot die mensen die omwille van een fysieke beperking niet van de toegang kunnen genieten. Wij zien dat veel ruimer, en willen ons richten tot om het even wie die een hindernis ondervindt en die desalniettemin wil deelnemen aan een vakantie. Dat kan dus een fysieke beperking zijn, maar ook een mentale of financiële hindernis.”

"We zetten heel bewust in op de hele keten van toegankelijkheid. In een paar woorden betekent dat concept dat we elke burger op een evenwaardige manier toegang willen verschaffen tot al onze voorzieningen."

Samen sta je sterker

“Om dit alles te realiseren werken we samen met partners. Alleen kun je dit namelijk niet waarmaken. Neem nu mensen in armoede. Die kun je als vakantiecentrum op je eentje heel moeilijk bereiken. Je moet samenwerken met een organisatie als Poverello. Die heeft wel expertise op dat vlak. Concreet bieden we een bepaald contingent van vakantieproducten aan een zeer lage prijs aan. Maar we werken ook samen met To walk again, Natuurpunt, enzovoort. We informeren ook onze medewerkers dat we deze mensen bij ons te gast hebben, en informeren hen over hoe we best met deze doelgroep omgaan. Ons personeel wordt voortdurend bijgeschoold.”

“Wat zijn dan de middelen die we gebruiken om dat te doen? Om te beginnen: voor sommige zaken moet je gewoon investeren, punt. Plekken fysiek toegankelijk maken. Ten tweede leveren wij belangrijke inspanningen op het vlak van de human resources. We informeren en trainen voortdurend al onze medewerkers. Ze moeten weten waarmee we bezig zijn, welke specifieke doelgroepen er bij ons aanwezig zijn en op welke wijze ze daarmee moeten omgaan. Ten derde is er de animatie die we voorzien. Net als de communicatie. Je moet naar een aanvaarding toewerken, gezien er vaak een grote sociale mix in onze locaties samen verblijft. Een incentive van een bedrijf, een wandelclub, mensen met verschillende beperkingen, enzovoort is bij ons heel gewoon.”

"Sociaal toerisme is niets iets dat je bent, maar wel wat je doet!"

Een tevreden klant keert steeds weer terug

“Wij bevragen élke klant, vereniging of bedrijf die bij ons verblijft, onafhankelijk van het feit of hij of zij nu een beperking heeft. We stellen vast dat we met 88% een hoge klanttevredenheid hebben. De bereidheid om ons aan te bevelen bereikt zelfs Stalinistische hoogtes. (lacht) Maar liefst 94% zegt dat te doen. En 97% zegt dat ze willen terugkomen. En dat is ook zo. Want een heel groot deel van onze klanten zijn een regelmatige klanten. Als er groepen of individuele klanten zijn met specifieke verwachtingen zijn, dan kennen we die verwachtingen, op voorhand, via de offerte. Dat weerspiegelt zich dan ook in ons aanbod. Bovendien kunnen we ook stellen dat die cijfers representatief zijn. Vorige maand heeft 33% van de klanten de enquêtes ingevuld.”

Hogere sociale doelen

“Mede dankzij onze reflectie van twee jaar geleden hebben we vandaag een goeie marktpositie verworven. Veel heeft ook te maken met hoe je je organiseert, intern. Een onderneming als de onze moet gewoon goed gerund worden. Dat maakt dat we  toerisme kunnen gebruiken als hefboom voor hogere sociale, maatschappelijke doelen. En precies dat onderscheidt ons van de profit. Toch moet je ook commercieel zijn. Want als je niet commercieel bent, kun je niet sociaal zijn.”

"We gebruiken toerisme als hefboom voor hogere sociale, maatschappelijke doelen."